Sony TC-K81 - Service Vintage Audio

Trochę informacji o tym modelu.

Jeden z najbardziej niezawodnych i wytrzymałych magnetofonów tej firmy. Według wielu TC-K81 był jednym z najlepszych modeli Sony, a biorąc pod uwagę cenę, ten magnetofon był bardzo udanym zakupem w tamtym czasie. Bardzo dobre pasmo przenoszenia, nawet przy użyciu standardowych taśm ferro. Wspaniały dźwięk na taśmach Sony UCX-S i Metal. Piękne diodowe wskaźniki wysterowania, dwa capstan-y, szybkie i dokładne funkcje, łatwość obsługi. Pomimo dość hałaśliwego mechanizmu urzeka do dziś!
Kilka ważnych parametrów:
Pasmo przenoszenia: 20 Hz do 20 kHz (taśma metalowa)
Stosunek sygnału do szumu: 65dB (dolby B), W&F: 0,04%
Całkowite zniekształcenie harmoniczne: 0,8%
Obsługa za pomocą pilota Sony RM-50.

Wstępna diagnoza i zakres prac do wykonania.

Deck przyjechał do mnie w celu wykonania pełnego serwisu. Odtwarzał, natomiast bardzo źle nagrywał. Po sprawdzeniu tak przedstawiał się zakres prac:
– mechanika do zrobienia w całości, rozebranie, czyszczenie wymiana smarów
– coś blokowało opuszczanie mostka z głowicami – to wyjdzie przy demontażu napędu

– do czyszczenia przełączniki panelu przedniego – trzeba je rozebrać
– największy problem z selektorem BIAS co ma wpływ na jakość nagrywania, która była bardzo zła (nie kontaktuje, przerywa)
– gniazda line in i out – wyrwane punkty lutownicze – trzeba założyć przelotki

– kondensator przeciwzakłóceniowy włącznika zasilania poleciał (pęknięty)

– przy nagrywaniu problem z jakością dźwięku to także zimne luty przy okablowaniu oraz zakłócenia od żarówki podświetlenia kasety – aż „drga” światło

– do serwisu zasilacz (kondensatory elektrolityczne) napięcie DC trochę „tętni”

– rolki były w dobrym stanie – lekki szlif i konserwacja

Serwis napędu

Niestety w wielu deck-ach, które do mnie trafiają są jakieś „niespodzianki” przygotowane przez sprzedających obecnie sprzęt audio. Także i ten piękny magnetofon taką skrywał 🙁 Ale po kolei:

po wyjęciu napędu okazało się że dolne mocowanie metalowej sprężystej płytki, która dociska (stabilizuje) mostek z głowicami było nieudolnie klejone i się oderwało, to powodowało blokowanie mostka oraz przekrzywienie głowicy kasującej
wygięte lewe mocowanie kieszeni kasety
pęknięte mocowanie idler-a
pęknięte mocowanie jednej z osi zębatki
sprzęgło filcowe idler-a było nasączone oleista substancją
standardowo mycie i smarowanie 🙂
wymiana pasków oraz gumy idler-a (ciekawy kształt)

Po umyciu chassis pęknięcia zostały wzmocnione i sklejone. Łożyska spiekane wyczyszczone i nasączone olejem.
Elementy gumowe jak np. gumki hamulców zawsze czyszczę, konserwuję i odpowiednio osadzam. W tym przypadku na odrobinie kleju, który jest łatwo demontowalny, oraz którego spoina po wyschnięciu jest elastyczna.

Trochę czasu musiałem poświęcić na wyczyszczenie izopropylem filcowej okładziny sprzęgła idler-a, a potem jego wyszczotkowanie. Jaki był cel jego zabrudzenia to nie wiem.

Napęd TC-K81 jest dość skomplikowany. Jeżeli zostanie rozłożony na części tak jak ja to zrobiłem, to wymaga starannej regulacji punktów pracy dwóch solenoid-ów (elektromagnesów) PM1 i PM2.

W tym punkcie regulacji na pewno przyda się szczelinomierz:)
Niezachowanie staranności w tym punkcie zemści się bardzo szybko! Przy uruchomieniu napędu może Wam nie zwolnić koła 'limiter gear”, który odpowiada za położenie głowic i rolek capstan-ów w pozycji pionowej.

Na koniec została wymiana żarówki oraz jej zamocowanie. Oryginalne mocowanie niestety rozleciało się ze starości.

Przełączniki oraz "dopieszczanie" panelu przedniego.

Przełączniki zostały rozłożone, wyczyszczone oraz nasmarowane odpowiednim smarem firmy Electrolube®. Jak widać na zdjęciach były mocno zabrudzone.

Elementy panelu przedniego odstawały więc musiałem go rozłożyć, oczyścić ze starej taśmy klejącej i dopiero zmontować ponownie. Używam mocnych taśm dwustronnych firmy 3M®.

Pomiary i odsłuch.

Elektryczna regulacja toru audio w magnetofonach Sony z tamtego okresu jest bardzo przyjazna. Bardzo czytelne opisy i diagramy w service manual-u ułatwiają to zadanie. Sony podaje nie tylko wartości napięć w [V] czy [mV] ale także ich odpowiedniki w [dB]. Inni producenci podają głównie wartości w [dB] czy [dBm], co wymaga przy pomiarach miliwoltomierza ze skalą w decybelach oraz wiedzy od jakiego poziomu mamy te wartości przeliczać. Tak więc [dBm] to stosunek mocy do 1mW, [dBu] i [dBV] to stosunki napięciowe, odpowiednio do 0,775V i 1V.

Poniżej kilka zdjęć z pomiarów azymut-u, prędkości przesuwu taśmy czy W&F. Ten ostatni był mierzony taśmą 3 kHz NAB/JIS.

O każdym serwisowanym przeze mnie urządzeniu mógłbym napisać pewnie więcej ale nie zawsze mam na to czas. Jeżeli więc ktoś z Czytelników ma pytania lub chciałby zapoznać się z elementem deck-a, którego nie zaprezentowałem to proszę śmiało pisać. Postaram się to dodać jako aktualizacje materiału:)